Là một người mới chơi tép cảnh hay mới được một thời gian chưa lâu, chắc hẳn bạn đều muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những chú tép cảnh ngay sau khi mua vể, vì vậy, thường chọn tép càng to càng tốt. Tuy nhiên, trên quan điểm của các chuyên gia và người chơi tép nhiều kinh nghiệm, mua tép size vừa, sẽ là một khởi đầu tốt hơn cho đam mê của bạn. Chúng tôi xin lược dịch một quan điểm về vấn đề này của tác giả Ryan Wood được đăng trên website Planetinverts: “WHY SHIP YOUNG SHIMP?”
Tại sao những người mới chơi nên mua những chú tép size nhỏ?
Vận chuyển tép cảnh là một chủ đề quan trọng trong giới tép cảnh bởi hầu hết những người chơi tép cảnh, đều có ít nhất tham gia vào các hoạt động mua bán, trao đổi tép cảnh một vài lần. kiến thức về việc đóng gói, cách nhiệt và vận chuyển tép cảnh là cần thiết, nhưng chưa đủ, bạn cần biết cả về kích thước tối ưu của tép cảnh đối với việc vận chuyển nữa. Tuy nhiên, thú chơi tép cảnh thì mới chỉ phổ biến rộng rãi vài năm gần đây, nên không nhiều người hiểu được tầm quan trọng của điều này.
Có rất nhiều nhân tố giải thích cho mối liên hệ giữa kích thước (size) của con tép cảnh đối với hiệu quả của việc vận chuyển tép và giai đoạn sinh trưởng, phát triển của con tép cảnh sau vận chuyển. Trong đó có 2 nhân tố là Stress và khả ănng thích nghi với một môi trường sống mới.
Một con tép size lớn có thể có thời gian sống khá lâu, thậm chí cả đời sống của mình gắn liền với một bể, đã hình thành được các cơ chế thích nghi cao với chỉ một môi trường và sẽ dễ dàng bị stress khi vận chuyển.
Khi được thả vào bể mới, những con tép cảnh sẽ tiếp xúc với một môi trường hoàn toàn khác bao gồm các thông số nước, phân nền, động vật thuỷ sinh, cây cối,….. Ảnh hưởng của việc vận chuyển và thay đổi môi trường sống lên tép cảnh size lớn có thể thấy như lên màu kém hơn (thậm chí mất màu), biểu hiện chậm chạm, kém linh hoạt. Kinh nghiệm của người chơi tép lâu năm cũng cho thấy tép size quá lớn khi mua về thường khả năng sinh sản sẽ kém. Tép cảnh size vừa thường sẽ không dễ bị stress, và thcíh nghi tốt hơn với một môi trường sống mới.
Mua những chú tép cảnh size vừa, thay vì cố gắng chọn size lớn nhất có thể, là cách tốt nhất để bạn có được một cộng đồng tép cảnh khoẻ mạnh và sản sinh ra nhiều tép con về sau. Kiên nhẫn luôn là khẩu quyết của người chơi tép cảnh. Trên thực tế, bạn sẽ không mất quá nhiều thời gian để những chú tép lớn lên và bắt đầu sinh sản.
Tôi đã từng mua rất nhiều tép, từ những người nhân giống (breeder) khác nhau và càng ngày tôi càng nhận ra tép size nhỏ hơn luôn là tốt hơn. Thực tế rõ ràng là khi được chuyển từ một môi trường bể nuôi, sang một môi trường bể nuôi khác, tép size vừa luôn có tỷ lệ sống sót và hiệu quả sinh sản cao hơn hẳn tép size lớn. Lý do đơn giản là vì chúng lớn lên và trưởng thành trong điều kiện bể nuôi của bạn, mà không phải bể nuôi của người nhân giống. Chúng trở nên quen thuộc với điều kiện bể nuôi của bạn nên sẽ lên màu tốt hơn, đạt tỷ lệ sinh sản tốt hơn khi chúng lớn lên.
Lý thuyết của tôi là đối với tép cảnh, một loài động vật không xương sống, là chúng lột xác và hình thành bộ vỏ mới theo điều kiện môi trường mà chúng lớn lên. Mục đích của quá trình đỏ bộ vỏ thích nghi để bảo vệ tốt nhất, giúp chúng tồn tại.
Lớp vỏ giống như chiếc áo khoác đối với tép cảnh. Ví dụ, những con ttép đang sống trong điều kiện môi trường lanh đột ngột bị chuyển sang một môi trường nóng. Trên thực tế, trường hợp này hiếm xảy ra, nhưng điều tôi muốn chứng minh là tép cảnh phụ thuộc rất nhiều vào tác dụng bảo vệ của lớp vỏ và lột vỏ là một cơ chế để chúng thích nghi với môi trường sống của mình. Lột vỏ cần thời gian, tép cảnh không chỉ đơn giản lột bỏ chiếc áo khoác mùa đông và có ngay lập tức lớp vỏ mới điều chỉnh theo môi trường mới. Một số tài liệu trên Internet mà tôi đã nghiên cứu cũng có cùng quan điểm, và chắc chắn sẽ tôi sẽ tiếp tục cập nhật thêm bài viết này trong thời gian tới khi tôi phát hiện thêm những điều thú vị khác về lớp vỏ và cơ chế thích nghi của loài tép cảnh.
Kết luận thì người chơi tép mới cần hiểu rằng tép cảnh không phải là đồ chơi, mà là các sinh vật sống. Nếu bạn mua tép từ một người bán, bạn không nên kỳ vọng một cảm giác tuyệt vời ngay lập tức. Thay vào đó, hãy kiên nhẫn và chỉ sau một khoảng thời gian ngắn thôi, bạn sẽ biết tại sao mua tép size vừa sẽ là tốt hơn. Hãy suy nghĩ về điều này, bạn muốn 10 con tép size nhỏ khoẻ mạnh và sinh sản tốt hay 10 con tép đã già và không thể sinh sản được, cả hai đều cùng một loài?
Xem thêm: Các cách phân biệt tép đực và tép cái
